Çocuklarda Kızıl Hastalığı Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Çocuklarda kızıl hastalığı, A grubu beta hemolitik streptokoklar adı verilen bir grup bakterinin neden olduğu, ciltte kızarıklık ve döküntü ile seyreden bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu hastalık, genellikle 5 ila 15 yaş arasındaki çocuklarda görülür ve boğaz ağrısı, yüksek ateş, baş ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir. Kızıl hastalığı, erken tanı ve tedavi edilmediği takdirde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu yazımızda, çocuklarda kızıl hastalığının nedenleri, belirtileri, tanısı, tedavisi ve korunma yolları hakkında bilgi vereceğiz.

Kızıl Hastalığı Neden Olur?

Kızıl hastalığına neden olan A grubu beta hemolitik streptokoklar, boğaz enfeksiyonuna neden olan aynı bakterilerdir. Bu bakteriler, ağız ve burun yoluyla solunum sırasında çevreye yayılır ve başkalarına bulaşabilir. Hastalık, enfekte kişinin tükürüğü veya burun salgısıyla temas eden kişilerde ortaya çıkar. Ayrıca, pastörize olmayan süt gibi gıdalarla da bulaşma olabilir. Bazı durumlarda, bu bakteriler cilt enfeksiyonuna da neden olabilir ve cilt yoluyla da bulaşabilirler.

Bu bakterilerin ürettiği eritrojenik toksin adı verilen bir zehir, vücutta kızarıklık ve döküntüye neden olur. Bu toksin, kan dolaşımına girerek ciltteki kan damarlarını genişletir ve kızıl hastalığının tipik görünümünü oluşturur.

Kızıl Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Kızıl hastalığının belirtileri, enfeksiyonun başlamasından 2 ila 5 gün sonra ortaya çıkar. Bu belirtiler şunlardır:

• Boğaz ağrısı
• Yüksek ateş (39 derece veya üzeri)
• Baş ağrısı
• Bulantı ve kusma
• İştahsızlık
• Karın ağrısı
• Lenf bezlerinde şişme
• Ciltte kızarıklık ve döküntü

Ciltteki kızarıklık ve döküntü, genellikle yüzde başlar ve vücudun diğer bölgelerine yayılır. Döküntüler, parlak kırmızı renkte ve pütürlü bir dokuya sahiptir. Döküntülerin en çok görüldüğü yerler, koltuk altları, dirsek içleri, kasıklar ve diz arkalarıdır. Döküntüler basınç uygulandığında soluklaşır.

Yüzdeki kızarıklık, burun etrafında beyaz bir alan bırakarak yanaklara yayılır. Bu görünüm “ateşli yanak” olarak adlandırılır.

Dil üzerinde de beyaz veya sarımsı bir tabaka oluşur. Bu tabaka soyulduğunda altında parlak kırmızı bir dil ortaya çıkar. Bu görünüm “ahududu dili” veya “çilek dili” olarak adlandırılır.

Kızıl hastalığının belirtileri genellikle 4 ila 6 gün içinde azalmaya başlar. Ciltteki döküntüler iyileştikten sonra ciltte soyulma olabilir. Bu soyulma özellikle parmak uçlarında ve ayak tabanlarında belirgindir.

Kızıl Hastalığı Tanısı Nasıl Konulur?

Kızıl hastalığının tanısı, belirtiler ve fizik muayene ile konulabilir. Ancak kesin tanı için boğaz kültürü adı verilen bir test yapılması gerekir. Bu testte, boğazdan alınan bir sürüntü örneği laboratuvarda incelenir ve A grubu beta hemolitik streptokokların varlığı araştırılır. Bu testin sonucu 24 ila 48 saat içinde çıkar.

Boğaz kültürü testinin yanı sıra, hızlı antijen testi adı verilen bir test de yapılabilir. Bu testte, boğazdan alınan bir sürüntü örneği üzerine bir kimyasal madde damlatılır ve bir kaç dakika içinde sonuç alınır. Bu test, A grubu beta hemolitik streptokokların antijenlerini tespit eder. Bu testin avantajı hızlı olmasıdır. Ancak bu testin dezavantajı, bazen yanlış negatif sonuç verebilmesidir. Bu nedenle, hızlı antijen testi negatif çıksa bile, şüpheli durumlarda boğaz kültürü testi yapılması önerilir.

Kızıl Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kızıl hastalığının tedavisinde, A grubu beta hemolitik streptokoklara etkili olan antibiyotikler kullanılır. En sık kullanılan antibiyotik penisilindir. Penisiline alerjisi olan hastalarda ise eritromisin veya sefalosporin gibi başka antibiyotikler tercih edilebilir.

Antibiyotik tedavisi, belirtilerin başlamasından 24 saat sonra bulaşıcılığı önler ve komplikasyon riskini azaltır. Antibiyotik tedavisi genellikle 10 gün sürer. Tedavi süresince antibiyotiği düzenli olarak almak ve doktorun önerilerine uymak çok önemlidir.

Antibiyotik tedavisinin yanı sıra, belirtileri hafifletmek için bazı önlemler alınabilir. Bunlar şunlardır:

• Bol sıvı tüketmek
• Boğaz ağrısını azaltmak için yumuşak ve ılık gıdalar yemek
• Boğaz ağrısını azaltmak için gargara yapmak veya pastil emmek
• Ateşi düşürmek için parasetamol veya ibuprofen gibi ateş düşürücüler kullanmak (aspirin kullanmamak)
• Ciltteki kaşıntıyı azaltmak için nemlendirici kremler veya losyonlar kullanmak
• Ciltteki kaşıntıyı azaltmak için yulaf ezmesi banyosu yapmak
• Ciltteki kaşıntıyı azaltmak için pamuklu ve bol kıyafetler giymek

Kızıl Hastalığından Korunma Yolları Nelerdir?

Kızıl hastalığından korunmanın en etkili yolu, enfekte kişilerle teması kesmektir. Enfekte kişilerin ağız ve burun salgısıyla temas etmemek, ortak eşya kullanmamak, ortak yiyecek ve içecek paylaşmamak gerekir.

Enfekte kişilerin tedaviye başladıktan sonra 24 saat boyunca evde dinlenmeleri ve okul veya işe gitmemeleri önerilir. Bu süre zarfında bulaşıcılık devam eder.

Enfekte kişilerin hapşırma veya öksürme sırasında ağızlarını ve burunlarını mendille kapatmaları, mendili atık kutusuna atmaları ve ellerini yıkamaları gerekir.

Ellerinizi sık sık yıkamak, kızıl hastalığı dahil olmak üzere birçok enfeksiyon hastalığından korunmanın en basit ve en etkili yoludur. Ellerinizi sabun ve suyla en az 20 saniye boyunca ovalayarak yıkamalısınız.

Kızıl hastalığı, aşı ile önlenebilen bir hastalık değildir. Bu nedenle, hastalığa yakalanmamak için yukarıda bahsettiğimiz korunma yöntemlerine dikkat etmek gerekir.

Kızıl hastalığı, tedavi edilmediği takdirde ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bu komplikasyonlar arasında şunlar sayılabilir:

• Romatizmal ateş: Bu durumda, bakteriler kalp kapakçıklarına zarar verebilir ve kalp yetmezliği, kalp ritim bozuklukları veya kalp enfeksiyonu gibi sorunlara yol açabilir.
• Glomerülonefrit: Bu durumda, bakteriler böbreklerde iltihaplanmaya neden olabilir ve böbrek fonksiyonlarını bozabilir.
• Otitis media: Bu durumda, bakteriler orta kulakta enfeksiyona neden olabilir ve kulak ağrısı, işitme kaybı veya kulak akıntısı gibi sorunlara yol açabilir.
• Sinüzit: Bu durumda, bakteriler sinüslerde enfeksiyona neden olabilir ve baş ağrısı, burun tıkanıklığı veya burun akıntısı gibi sorunlara yol açabilir.
• Menenjit: Bu durumda, bakteriler beyin zarlarında enfeksiyona neden olabilir ve şiddetli baş ağrısı, boyun tutulması, ateş, kusma veya bilinç kaybı gibi sorunlara yol açabilir.
• Cilt enfeksiyonları: Bu durumda, bakteriler ciltte yaralara veya çatlaklara neden olabilir ve iltihaplanma, kızarıklık, şişlik veya irin gibi sorunlara yol açabilir.

Bu komplikasyonların önlenmesi için, kızıl hastalığının erken tanı ve tedavi edilmesi çok önemlidir. Eğer kızıl hastalığına yakalandığınızı düşünüyorsanız veya çocuğunuzda bu hastalığın belirtilerini görüyorsanız, vakit kaybetmeden bir doktora başvurmalısınız.

Çocuklarda kızıl hastalığı, A grubu beta hemolitik streptokoklar adı verilen bir grup bakterinin neden olduğu, ciltte kızarıklık ve döküntü ile seyreden bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu hastalık, genellikle 5 ila 15 yaş arasındaki çocuklarda görülür ve boğaz ağrısı, yüksek ateş, baş ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir. Kızıl hastalığı, erken tanı ve tedavi edilmediği takdirde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Kızıl hastalığından korunmanın en etkili yolu, enfekte kişilerle teması kesmektir. Ellerinizi sık sık yıkamak da birçok enfeksiyon hastalığından korunmanın en basit ve en etkili yoludur.

Kızıl hastalığı aşı ile önlenebilir mi?

Hayır, kızıl hastalığı aşı ile önlenebilen bir hastalık değildir.

Kızıl hastalığı tekrarlayabilir mi?

Evet, kızıl hastalığı tekrarlayabilir. Bu durumda, daha önce enfekte olmuş kişi tekrar A grubu beta hemolitik streptokoklara maruz kalırsa, kızıl hastalığına yeniden yakalanabilir.

Kızıl hastalığı hamilelikte tehlikeli midir?

Evet, kızıl hastalığı hamilelikte tehlikeli olabilir. Bu durumda, enfeksiyon anne karnındaki bebeğe geçebilir ve düşük, erken doğum veya doğumsal anomalilere neden olabilir. Bu nedenle, hamilelikte kızıl hastalığına yakalanmamak için dikkatli olmak ve enfekte kişilerden uzak durmak gerekir.

Kızıl hastalığı komplikasyonlara neden olabilir mi?

Evet, kızıl hastalığı komplikasyonlara neden olabilir. Bu komplikasyonlar arasında romatizmal ateş, glomerülonefrit, otitis media, sinüzit, menenjit ve cilt enfeksiyonları sayılabilir. Bu komplikasyonların önlenmesi için, kızıl hastalığının erken tanı ve tedavi edilmesi çok önemlidir.